Vừa qua, nghệ sĩ Thanh Phong và Hà Quỳnh Như đã có liveshow Ví, Giặm và chung kết cuộc thi hát dân ca Ví Giặm xứ Nghệ năm 2022 tại Đại học Vinh. Cuộc thi đã thu hút nhiều bạn trẻ tham gia. Trường Cao đẳng Văn hoá Nghệ thuật Nghệ An có 1 giải Nhất và 1 giải Ba. Hai em sinh viên Hồ Thị Hoài Thương và Lê Tiến Quyền, sinh viên ngành CĐ Thanh nhạc đã đạt giải Nhất với bài hát “Hành hương về quê Bác”, soạn lời Thanh Lưu. Em Lăng Thị Thu Hiền, sinh viên lớp Cao đẳng Thanh nhạc K54 đạt giải Ba với tác phẩm "Một lòng đợi bạn", soạn lời NSND Tiến Dũng. Đây là một trong những hình thức quan trọng tạo môi trường phát triển cho dân ca Ví Giặm trong đời sống hiện đại. Nhiều bài hát mới trên cơ sở làn điệu dân ca Ví Giặm truyền thống đã được ra đời. Có được sự thành công này có vai trò quan trọng của đội ngũ nghệ sĩ trẻ và công chúng yêu dân ca Ví, Giặm.

Giá trị của dân ca ví, giặm đã được khẳng định trong đời sống. Tuy nhiên, với sự thay đổi của xã hội đương đại thì vấn đề cấp bách cũng được đặt ra trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị của Di sản văn hóa phi vật thể dân ca Ví, giặm. Trên thực tế, mỗi một loại hình nghệ thuật hay kể cả các giá trị văn hóa dân gian ra đời và tồn tại, đòi hỏi phải có một môi trường đặc biệt gắn liền với nó. Một giá trị văn hóa chỉ ra đời và tồn tại khi có chủ thể văn hóa và môi trường văn hóa. Thế nhưng ngày nay, với sự biến đổi không những của đời sống xã hội, nhiều giá trị văn hóa không có chỗ đứng bởi môi trường tồn tại không còn. Điều đó đặt ra yêu cầu cần tạo ra “môi trường sống” cho các giá trị văn hóa. Có như vậy mới gìn giữ và làm sống dậy giá trị văn hóa mà trong đó ví, giặm cũng không nằm ngoại lệ.

Bên cạnh đó, việc lắng nghe, nắm bắt thực tiễn và lắng nghe chính những chủ thể giá trị văn hóa tại địa phương “hiến kế” là việc cần chú trọng. Giáo sư Nguyễn Chí Bền, Viện trưởng Viện Văn hóa nghệ thuật Việt Nam cũng đồng quan điểm này: “Hiện nay, chúng tôi cử chuyên gia xuống thực địa tại địa bàn để thường xuyên ghi nhận các ý kiến, đóng góp của chính những người dân ở các địa phương có dân ca ví, giặm để kịp thời nắm bắt ý kiến, góp phần đưa tiếng nói của người dân đến với các nhà khoa học, cùng tham gia vào công tác gìn giữ vào bảo tồn vốn quý của di sản văn hóa độc đáo này trong xã hội đương đại”.

Chính quyền đã đưa dân ca vào trường học, dạy dân ca trên phát thanh truyền hình. Mạng lưới CLB dân ca đã được thành lập. Chú trọng các hoạt động dân ca Ví, giặm. Ngoài những làn điệu gốc, sân khấu hóa thì nhiều ca khúc đã lấy chất liệu để sáng tác được thể hiện thành công. Cũng thông qua tuyên truyền, giáo dục, lớp trẻ cũng có sự đam mê, hiểu và yêu các làn điệu dân ca. Ví, giặm trở thành niềm tự hào của mỗi người con xứ Nghệ”.

Dân ca Ví, giặm cũng như nhiều giá trị văn hóa khác của dân tộc cần được gìn giữ và phát huy giá trị trong đời sống cộng đồng đương đại. Từ đây, tạo nên một nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc kết tinh thành sức mạnh nội sinh trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thời kỳ mới. Điều đó cũng đã được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh trong bài phát biểu khai mạc Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 9, khóa XI đang diễn ra: “Ngày nay, văn hóa còn được coi như một yếu tố có vai trò quyết định sức mạnh và vị thế của mỗi quốc gia, dân tộc. Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc luôn là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của cách mạng Việt Nam…”.

Ban giám khảo cuộc thi

Các bạn sinh viên đạt giải chụp ảnh cùng nghệ sĩ Thanh Phong

SV Hồ Thị Hoài Thương và SV Lê Tiến Quyền đạt giải Nhất

SV Lăng Thị Thu Hiền (áo dài xanh) đạt giải Ba